Concerning The Secretaries Of Princes
អំពីរដ្ឋមន្រ្តីរបស់សម្តេច
ការវិភាគអំពី គណរដ្ឋមន្រ្តី
THE choice of servants is of no little importance to a prince, and they are good or not according to the discrimination of the prince. And the first opinion which one forms of a prince, and of his understanding, is by observing the men he has around him; and when they are capable and faithful he may always be considered wise, because he has known how to recognize the capable and to keep them faithful. But when they are otherwise one cannot form a good opinion of him, for the prime error which he made was in choosing them.
ការជ្រើសរើស អ្នកបំរើសេវាកម្ម ឬ ហៅថា រដ្ឋមន្រ្តី servants គឺមិនមែនជារឿង តូចតាចឡើយសម្រេចសម្តេច លទ្ធផលនៃ ព្រះរាជកិច្ចល្អ ឬ អាក្រក់ គឺអាស្រ័យទៅលើ កម្រិតនៃការសំរិតសំរាំងក្នុងការជ្រើសរើស discrimination គណរដ្ឋមន្រ្តី ។ ជំហាានដំបូង ត្រូវពិនិត្យមើលលើ ទស្សនៈនៃរដ្ឋមន្រ្តីគ្រប់ទាំងអស់ដែលគេមានចំពោះ ការបង្កើតសម្តេច បន្ទាប់គឺ ការវិភាគថាសម្តេចចង់បានអ្វីពីពួកគេ សម្តេចត្រូវពិនិត្យគ្រប់បេក្ខភាពរដ្ឋមន្រ្តីជុំវិញព្រះអង្គ កាលណារកឃើញថាពួកគេមានសមត្ថភាព និង មានស្វាមីភ័ក្រ ជាមួយទ្រង់ ដូច្នេះចាត់ទុកថា សម្តេច មានភាព វ័យឆ្លាត ដោយព្រោះសម្តេចអាច ធ្វើការកត់សំគាល់អំពីសមត្ថភាពរបស់ គណរដ្ឋមន្រ្តី និង អាចធ្វើឲ្យពួកគេមាន ចិត្តស្មោះ ស្វាមីភ័ក្រជាមួយសម្តេច តែផ្ទុយទៅវិញ បើសិនជា ពួកគេមានលក្ខណៈផ្ទុយពីការរៀបរាប់ខាងលើ ពួកគេ គ្មានសមត្ថិភាព ធ្វើការជាមួយសម្តេច នេះគឺជាចំណុចខុសទីមួយ ដែលសម្តេចជ្រើសរើសមនុស្សខុសតាំងពី ដំបូង។
There were none who knew Messer Antonio da Venafro as the servant of Pandolfo Petrucci, Prince of Siena, who would not consider Pandolfo to be a very clever man in having Venafro for his servant. Because there are three classes of intellects: one which comprehends by itself; another which appreciates what others comprehend; and a third which neither comprehends by itself nor by the showing of others; the first is the most excellent, the second is good, the third is useless. Therefore, it follows necessarily that, if Pandolfo was not in the first rank, he was in the second, for whenever one has judgment to know good or bad when it is said and done, although he himself may not have the initiative, yet he can recognize the good and the bad in his servant, and the one he can praise and the other correct; thus the servant cannot hope to deceive him, and is kept honest.
គ្មានអ្នកណាម្នាក់ស្គាល់ Messer Antonio da Venafro គាត់ជា រដ្ឋមន្រ្តីនៃ គណរដ្ឋមន្រ្តី Pandolfo Petrucci ក្រោមការដឹកនាំបញ្ជារបស់សម្តេច Prince of Siena កាលណោះ សម្តេច មិនទទួលស្គាល់ Pandolfo ថាជាមនុស្សឆ្លាតឡើយ ដើម្បីបានចូលបំរើការក្នុងគណរដ្ឋមន្រ្តីសម្តេចឡើយ នេះដោយសារសម្តេច មានគោលការណ៍ ០៣ យ៉ាង ដើម្បីជ្រើសរើសមនុស្សឆ្លាត គឺទី ១ ជាមនុស្សយល់សាច់ការដោយខ្លួនឯង ទី ២ ជាមនុស្ស រៀនសូត្រពីគេ ផង និង អាចបង្ហាញទៅអ្នកដ៍ទៃផង និងទី ៣ គឺជាមនុស្សដែលមិនយល់ដោយខ្លួន និងក៍មិនអាច ប្រាប់គេពន្យល់គេបាន។ មនុស្សប្រភេទទី ១ ជាមនុស្សវិសេសវិសាលជាងគេ excellent មនុស្សប្រភេទទី ២ គឺ ជាមនុស្ស ល្អ good និង មនុស្សប្រភេទទី ៣ ជាមនុស្សមិនអាចប្រើការបាន useless បើយោងតាមចំណុចនេះ គឺថា លោក Pandolfo បើមិនមែនជាមនុស្សប្រភេទទី ១ ក៍លោកជាប្រភេទមនុស្សទី ២ ដែរ។ ដើម្បីវាយ តម្លៃមនុស្សម្នាក់ថា ល្អ ឬ អាក្រក់ គេត្រូវ វាយតម្លៃលើ ការដែលគេនោះ និយាយ និង ការធ្វើ (បំពេញភារកិច្ច) បើ ដូច្នេះ ទោះជាបើសិនជាសម្តេច ជាមនុស្សគ្មាន គំនិតថ្មី ក្មានគំណិតផ្តួចផ្តើមក៍ដោយចុះ សម្តេចមិនអាចដឹងថា ចំណុចណាល្អ ចំណុចណាអាក្រក់ ក្នុងគណរដ្ឋមន្រ្តីព្រះអង្គ បែបនេះ គឺសម្តេច មិនអាចសរសើរ ក៍មិនអាច ពន្យល់កែប្រែ អ្នកផ្សេង ដូច្នេះ គណរដ្ឋមន្រ្តីទាំងមូលក៍មិនស្តាប់តាមសម្តេច ក៍មិនរក្សាបាន ស្វាមីភ័ក្រជាមួយសម្តេច។
But to enable a prince to form an opinion of his servant there is one test which never falls; when you see the servant thinking more of his own interests than of yours, and seeking inwardly his own profit in everything, such a man will never make a good servant, nor will you ever be able to trust him; because he who has the state of another in his hands ought never to think of himself, but always of his prince, and never pay any attention to matters in which the prince is not concerned.
តែទោះជាបែបណាក្តី សម្តេចនៅតែមាន វិធីម្យ៉ាងដើម្បីសម្តេច បង្កើតជា តារាងវាយតម្លៃ គណរដ្ឋមន្រ្តី ដែលវិធីនេះ គឺមិនចេះខុសឡើយ នោះគឺថា បើសិនជាសម្តេច ប្រទៈឃើញថា រដ្ឋមន្រ្តីណាមួយផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើផលប្រយោជន៍ពួកគេផ្ទាល់ ជាងផលប្រយោជន៍សម្តេច គេនោះធ្វើអ្វីៗសព្វយ៉ាង ដើម្បីតែផលប្រយោជនួខ្លួន ដូច្នេះ មនុស្សបែបនេះ គឺមិនអាចយកមកធ្វើជា រដ្ឋមន្រ្តីល្អក្នុងជួយគណរដ្ឋមន្រ្តីសម្តេចឡើយ សម្តេច ក៍មិនអាច ដាក់ការជឿទុកចិត្តទៅលើ រដ្ឋមន្រ្តីនោះបានដែរ
ដោយសារថា រដ្ឋមន្រ្តីនោះ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់កិច្ចការរដ្ឋនៅ រដ្ឋមួយចំណុះមួយផ្សេង មិនត្រូគិតតែពីផលប្រយោជន៍ខ្លួនទេ តែត្រូវគិតពី ផលប្រយោជន៍សម្តេច ជានិច្ចកាល នឹងមិនត្រូវបំពេញកិច្ចការណាមួយ ដោយមិនឆ្លងយល់ សុំយោបល់ពីសម្តេចដែរ។
On the other to keep his servant honest the prince ought to study him, honouring him, enriching him, doing him kindnesses, sharing with him the honours and cares; and at the same time let him see that he cannot stand alone, so that many honours not make him desire more, many riches make him wish for more, and that many cares may make him dread changes. When, therefore, servants, and princes towards servants, are thus disposed, they can trust each other, but when it is otherwise, the end will always be disastrous for either one or the other.
នៅមានករណីមួយទៀត ដើម្បីរក្សារដ្ឋមន្រ្តី ឲ្យនៅតែស្មោះត្រង់ជាមួយសម្តេច សម្តេចត្រូវ សិក្សាស្វែងយល់ពីរដ្ឋមន្រ្តីនោះ ត្រូវតែផ្តល់កិត្តិយស ត្រូវតែជួយពង្រឹង enriching ត្រូវតែជួយផ្ចុងផ្តើម ចែករំលែកសុខទុក្ខ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា ត្រូវបង្ហាញឲ្យឃើញថា រដ្ឋមន្រ្តីនោះ មិនអាច ឈ ជើងនៅតែម្នាក់ឯងបានទេ ត្រូវតែមានសម្តេចជួយ ធ្វើបែបនេះ គាត់លែងចង់បាន កិត្តិយសអ្វីថែមទៀត បើជួយគាត់កាន់តែមានទ្រព្យសម្បត្តិ ពេលនោះគាត់អាចកាន់តែចង់មានបានថែមទៀត តែបើសម្តេច យកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់លើគាត់ គឺគាត់មិនហ៊ានផ្លាស់ប្តូរទឹកចិត្ត បែបនេ គឺថា ពេលណាដែលទាំង រដ្ឋមន្រ្តី ទាំងសម្តេច ក្លាយទៅជា គណរដ្ឋមន្រ្តីជាមួយគ្នា នោះការជឿទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក កើតមានឡើង តែផ្ទុយពីនេះទៅវិញ កាលណាគ្មានការជឿទុកចិត្តទៅវិញទៅមកទេ ជាលទ្ធផលចុងក្រោយ ដាច់ខាតត្រូវតែមាន ភាគីណាមួយ វិនាសជាមិនខាន៕
No comments:
Post a Comment